باید و نباید های ازدواج بدون اجازه پدر
ازدواج بدون اجازه پدر
والدین، دوستان، رسانه های گروهی و موارد دیگر روی سازگاری زوج ها تأثیرگذار است. از بین این موارد تاثیر والدین بسیار بیشتر و مهم تر می باشد. اگرچه اغلب زوج ها به والدین خود عشق می ورزند و قدردان آنها هستند ولی بعضی فکر تعدی از تصمیم خانواده و پدر و فرار از خانواده اصلی را در سر می پرورانند. آنها ممکن است بخواهند زندگی جدیدی را به دور از هرگونه توصیه های معمول والدین شروع کنند. اما باید به یاد داشت که برهه های زیادی در زندگی پیش می آید که در آن گوش دادن به عقاید والدین می تواند خیلی سودمند باشد. ضروری نیست که ما با همه عقاید آنها موافق باشیم، اما درک توصیه های مهم والدین در تصمیم گیری ها عاقلانه است.
نکات حقوقی ازدواج دختر بدون اجازه پدر
- در رابطه با ازدواج دختر بدون اجازه پدر باید توجه داشت که اگر پدر و جد پدری مخالف ازدواج دختر با شخص خاصی باشند و دختر مصر بر آن باشد بایستی به طرفیت پدر دادخواست اجازه ازدواج دختر را تقدیم دادگاه خانواده کند. دادگاه با عودت از پدر در جلسه دادرسی علت مخالفت را جویا می شود و اگر بدون دلیل به تشخیص دادگاه از اجازه خودداری کند، اجازه او ساقط خواهد شد و به دختر اجازه ازدواج با شخص مورد نظر صادر می شود.
- اجازه ازدواج دختر صرفا مربوط به پدر و جد پدری است، بنابراین اگر آنها در قید حیات نباشد اجازه مادر، برادر و … شرط نیست.
- اگر دختری باکره ازدواج نماید و طلاق بگیرد در حالی که هنوز باکره است برای ازدواج دوم هم شرط اجازه پدر وجود دارد. همانطور که گفته شد ملاک برای اجازه دختر بکارت اوست و در اینجا دختر هنوز باکره است؛ پس نیاز به اجازه پدر است. اگر پدر یا جد پدری در دسترس نباشند بایستی از دادگاه کسب اجازه کرد.
مواردی که دختر بدون اجازه ی پدر می تواند ازدواج کند
- در صورتی که دختر باکره نباشد.
- در صورتی که دختر قبلا شوهر کرده باشد و شوهر او فوت کرده باشد یا طلاق گرفته باشد برای ازدواج های بعدی اش دیگر نیازی به اجازه پدرش ندارد.
- در صورتی که پدر دختر بدون دلیل یا با دلیل غیرموجهی به دخترش اجازه ازدواج ندهد بنابر ماده ۱۰۴۳ قانون مدنی دختر میتواند با معرفی کامل مردی که میخواهد با او ازدواج کند و پس از اخذ اجازه در دادگاه مدنی خاص با مراجعه به دفتر ازدواج نسبت به ثبت ازدواج خود اقدام کنند. در قانون قدیم دادگاه ۱۵ روز به پدر مهلت می داد تا به دادگاه بیاید و دلیل خود را بگوید. اما در قانون جدید این مهلت برداشته شده است.
- در صورتی که دختر کارشناس ارشد باشد و همچنین دارای ۵ سال سابقه کار با بیمه باشد میتواند بدون اجازه پدرش اقدام به ازدواج کند.
- در صورتی که پدر یا جد پدری اش در قید حیات نباشد اجازه مادر و مادر و بقیه اعضای خانواده شرط نیست و دختر دیگر نیازی به اجازه کسی برای ازدواج ندارد و باید کسب اجازه از دادگاه کند.
- به موجب ماده ۱۰۴۴ قانون مدنی در صورتی که ولی دختر در دسترس نبوده و مسافر یا غایب یا در جنگ باشد دختر میتواند با مراجعه به دادگاه خانواده، و ارائه دادخواست و ذکر این نکته که علت غیبت پدرش چیست، از دادگاه اجازه ازدواج بگیرد.
- در صورتی که ولی محجور یا دیوانه باشد یا اینکه خود تحت قیمومیت اشخاص دیگر باشد حق دخالت در ازدواج دختر را ندارد و اجازه شخص دیگر هم در ازدواج دختر لازم نخواهد بود.
- در صورتی که دختر پدر یا جد پدر نداشته باشد اما خودش بالغه باشد و صلاح و فساد خود را تشخیص دهد اجازه خودش کافی است.
- در صورتی که دختر سی سال به بالا داشته باشد و به شرط هوشیاری فرد و توانایی تصمیم گیری و تشخیص مصلحت اجازه پدر لازم نیست.
- در صورتی که دختر باکرگی خود را به هر دلیلی غیر از ازدواج مثل بیماری، رابطه نامشروع، استفاده از شی خارجی تعمدا و … بکارت زائل شده باشد دیگر نیازی به اجازه پدر در ازدواج را ندارد. چون شرط اجازه پدر باکره بودن دختر است.
- در صورتی که دختر برای ازدواج از پدرش اجازه گرفت و پدرش اذن ازدواج به او نداد ولی جد پدریش اجازه داد دختر میتواند ازدواج کند.
- در صورتی که پدر سفیه باشد یعنی توانایی مدیریت مالی نداشته باشد و مال خود را در کارهای بیهوده صرف کند اجازه او برای ازدواج دخترش ساقط میشود.
نکته مهم:
اگر دختر بدون مراجعه به دادگاه و گرفتن اجازه ازدواج کند، عقد او باطل نخواهد بود، ولی سردفتری که بدون اجازه این عقد را ثبت کرده است، مرتکب تخلف انتظامی شده و مجازات میشود.
دیدگاه اسلام و مراجع در مورد ازدواج بدون اذن پدر
بر طبق نظر اسلام و مذهب تشیع دخترى که به حد بلوغ رسیده و رشیده است، یعنى مصلحت خود را تشخیص مىدهد، در صورتی که بخواهد شوهر کند، چنانچه باکره باشد باید از پدر یا جد پدرى خود اجازه بگیرد. و اگر پدر و جد پدرى غایب باشند، به طورى که نشود از آنان اذن گرفت و دختر هم احتیاج به شوهر کردن داشته باشد لازم نیست از پدر و جد پدرى اجازه بگیرد و نیز اگر دختر باکره نباشد در صورتى که بکارتش بوسیله شوهر کردن از بین رفته باشد، اجازه پدر و جد لازم نیست. ولى اگر بواسطه وطى به شبهه یا زنا از بین رفته باشد، احتیاط مستحب آن است که اجازه بگیرند.
اگر شما بدون اجازه پدر تان ازدواج کرده اید باید به یکی از وظایف زیر که از مقام معظم رهبری، آیت الله مکارم شیرازی و آیت الله صافی گلپایگانی و آیت الله هادوی تهرانی استفتاء شده است، عمل کنید:
مقام معظم رهبری: ازدواج دختر باکره بنابر احتیاط واجب باید با اجازه پدر یا جد پدرى او باشد و اگر بدون اذن پدر ازدواج صورت گیرد، احتیاط واجب آن است که یا از پدر اجازه گرفته شود و یا اینکه پسر بقیه مدت را ببخشد (در عقد موقت) و یا از یکدیگر جدا شوند (با طلاق در عقد دائم).
آیت الله مکارم شیرازی: در صورت امکان به شکلى رضایت پدر را جلب کند، در غیر این صورت عقد آنها اشکال دارد، و احتیاط واجب آن است که پسر باقیمانده مدت را ببخشد، و از همدیگر جدا شوند و اگر عقد دائم بوده، او را طلاق دهد.
آیت الله صافی گلپایگانی: به نظر اینجانب بنابر احتیاط واجب، نکاح دختر باکره بالغه باید با اذن پدر یا جد پدری باشد و اگر بدون اذن واقع شده باشد احتیاط این است که زوج طلاق بدهد و بعد اگر با او ازدواج کند با اذن پدر یا جد باشد. بله اگر بدون اذن انجام شود و پدر آن را رد نکرده باشد و رضایت بدهد همان عقد اول کافی اس..
آیت الله هادوی تهرانی:
- اذن پدر برای ازدواج دختر باکره رشیده موافق با احتیاط است، هرچند شرط صحت عقد ازدواج نیست.
- اگر اذن پدر در صحت ازدواج دختر باکره رشیده شرط باشد، با تحقق آن ولو بعد از عقد، عقد صحیح خواهد بود.
- در هر حال طلاق در اینجا متصور است و رضایت خانواده در آن نقشی ندارد.
بنابراین اگر با اذن پدرتان ازدواج کرده اید و یا بنا بر نظر مقام معظم رهبری، آیت الله صافی و آیت الله هادوی تهرانی، بعد از ازدواج، ایشان اجازه داده اند، ازدواج شما صحیح است و اگر بخواهید می توانید از همسرتان طلاق بگیرید و چون به گفته خودتان تا به حال با شوهرتان همبستر نشده اید و عمل زناشویی نداشته اید به مجرد طلاق از هم جدا شده و نیاز به گرفتن عده ندارید. ولی توجه داشته باشید که در اسلام از طلاق به عنوان یکی از مباحاتی که مورد پسند خداوند نمی باشد یاد شده است. در هر حال خوب است که برخی از حساسیتهای اجتماعی و خانوادگی را تا جایی که برایتان مشقت و سختی ندارد رعایت کرده و اگر تصمیم به طلاق دارید بدون این که رنجشی برای والدینتان ایجاد شود،آنان را راضی کنید.